Nâng tầm giá trị sâm dây của núi rừng Ngọc Linh

Các món ăn được chế biến tư sâm dây. Ảnh: PN

Cuối tháng 4 lịch sử, trong không khí chào mừng kỷ niệm 49 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đấ nước, ở làng tái định cư Tu Thó (xã Tê Xăng) dưới chân núi Ngọc Linh, huyện Tu Mơ Rông tổ chức Hội thi ẩm thực quốc tế và Xác lập kỷ lục Việt Nam về các món ăn chế biến từ sâm dây những món ăn độc đáo, mang hương vị riêng từ sâm dây của núi rừng Ngọc Linh. Hôi thi quy tụ 21 đội, trong đó có hàng chục đầu bếp nổi tiếng trong và ngoài nước như Thụy Sỹ, Trung Quốc, Lào, Campuchia… đến tham dự và trổ tài chế biến 120 món ẩm thực từ nguyên liệu sâm dây Ngọc Linh.

Khác với mọi ngày, trong ngày hội sâm, làng tái định cư Tu Thó đông vui, nhộn nhịp hơn mọi ngày. Ngoài gần 100 đầu bếp nổi tiếng trong và ngoài nước dùng nguyên liệu từ sâm dây chế biến các món ăn đặc sắc thì còn có hàng nghìn du khách trong tỉnh đển xem, thưởng thức món đặc sản của núi rừng Ngọc Linh này. Sự kiện không chỉ nâng tầm giá trị cây sâm dây mà còn hướng đến tạo sinh kế bền vững cho đồng bào Xơ Đăng từ việc phát triển diện tích cây sâm dây, loại dược liệu đặc trưng ở Tu Mơ Rông.

Đến với Hội thi, đội xã Đăk Na lựa chọn chế biến 6 món ăn từ những thực phẩm đặc trưng từ núi rừng kết hợp với sâm dây, như: Củ sâm dây chiên giòn, gỏi gà làng sâm dây, cá bống đuôi đỏ nhồi củ sâm dây nướng ống, ếch rừng hầm củ sâm dây; lẩu cá suối sâm dây và bánh, trà sâm dây. 

Anh A Dũng (dân tộc Xơ Đăng) chia sẻ: Đội xã Đăk Na đến với Hội thi với tinh thần giao lưu, học hỏi. Đội chế biến những món ăn truyền thống của đồng bào Xơ Đăng kết hợp với sâm dây để du khách có thể thưởng thức. Đồng thời, qua đây giúp chúng tôi học hỏi kinh nghiệm và cách chế biến món ăn từ các đội khác, để sau này áp dụng vào thực tiễn phục vụ du khách khi đến thăm quan các điểm du lịch trên địa bàn xã.

Tương tự, đầu bếp Y Lê Tố Trinh (xã Văn Xuôi) cũng dùng nguyên liệu sâm dây cùng các nguyên liệu khác chế biến những món ăn ngon phổ dụng trong bữa cơm của đồng bào Xơ Đăng như gà hầm sâm, gỏi sâm, sâm xào thịt ba chỉ... Theo chị Y Lê Tố Trinh, đồng bào Xơ Đăng dưới chân núi Ngọc Linh coi sâm dây là nguyên liệu thường thức hằng ngày, là sản vật rất bình dân, gần gũi với mọi gian bếp. Nhờ sử dụng đẳng sâm hằng ngày, bà con nơi này tăng cường sức bền cho những chuyến đi rừng dài ngày.

Ngoài 11 đội đến từ các xã trên địa bàn huyện Tu Mơ Rông, Hội thi năm nay còn thu hút 10 đội đến từ các tỉnh, thành phố trên cả nước và các quốc gia Lào, Trung Quốc, Thụy Sỹ. Đặc biệt, các đội thi đến từ các quốc gia đã kết hợp những món ăn hiện đại đã tạo nên những hương vị đặc sắc từ sâm dây.

Đầu bếp Vông Đươn (đến từ tỉnh Attapư, Lào) cho biết: Hiện bên tỉnh Attapư (Lào) cũng có sâm dây, nhưng chỉ chế biến 2 món là dùng để nấu canh và ngâm rượu. Đây là lần đầu tiên đến huyện Tu Mơ Rông tham gia Hội thi ẩm thực. Qua tham gia Hội thi, tôi học hỏi thêm được nhiều món ăn chế biến từ sâm dây của các nước bạn, khi về nước tôi sẽ chế biến để phục vụ gia đình và khách hàng.

Đầu bếp Nguyễn Văn Thinh (CLB đầu bếp Đồng Nai) và các cộng sự trổ tài làm 10 món ngon từ đẳng sâm. Củ sâm được đầu bếp đưa vào món gỏi, nêm, chả, tiềm cá chép, nhồi cổ ngỗng… Nhìn món nào cũng thật bắt mắt, ngon và hấp dẫn. Đầu bếp Thinh cho biết, sâm là dược liệu quý, có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Với thân mềm, mọng nước, mùi vị nhẹ, đẳng sâm rất dễ kết hợp với nhiều món ngon. Từ các món chiên, xào, gỏi, luộc tới món hầm, tiềm đều phù hợp. Đầu bếp Thinh lưu ý ngoại trừ hải sản, đẳng sâm có thể kết hợp tốt với những nguyên liệu khác để chế biến món ngon, bổ dưỡng. Đặc biệt, điều khác biệt vị ngọt tự nhiên của sâm dây vừa giúp giảm bớt các da vị nhưng lại vừa khiến món ăn trở nên ngọt, ngon và hấp dẫn hơn,

Chị Châu Thanh Xuân (đến từ thành phố Hà Nội) cho biết: Tôi biết đến sự kiện nay qua các phương tiện truyền thông, tôi rất háo hức và quyết định vào huyện Tu Mơ Rông để trải nghiệm và thưởng thức những món ăn được chế biến từ sâm dây. Tôi thấy, các món ăn khi chế biến cùng sâm dây cho hương vị rất thơm, ngon, ngọt, hấp dẫn. Đây thật là một trải nghiệm thú vị.

Niềm vinh dự khi 120 món ẩm thực được chế biến từ sâm dây được công nhận kỷ lục Việt Nam. Ảnh: PN

Ông Phạm Xuân Quang- Phó Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông cho biết: Sâm dây là cây dược liệu chủ lực của địa phương. Huyện đang khuyến khích người dân chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả sang trồng sâm dây để giúp người dân nâng cao thu nhập, vươn lên thoát nghèo bền vững. Đồng thời, kêu gọi doanh nghiệp có tiềm lực vào đầu tư. Và hiện, đã có doanh nghiệp vào liên kết với dân và đang dự kiến mở nhà máy chế biến sâm dây tại địa bàn. Khi nhà máy được xây dựng, ngoài 120 món ăn được chế biến từ sâm dây vừa được xác lập kỷ lục nói trên, sẽ có thêm nhiều thức uống, thực phẩm khác từ sâm dây ra đời, góp phần nâng cao sức khoẻ cho người sử dụng.

“Sau khi kết thúc hội thi, huyện Tu Mơ Rông sẽ in thành sách các công thức chế biến các món ăn từ sâm dây Tu Mơ Rông, sau đó, phát hành rộng rãi để mọi người, mọi nhà trên đất nước Việt Nam và thế giới có thể tự tay chế biến cho người thân dùng, từ đó đưa sản phẩm sâm dây của núi rùng Ngọc Linh vươn xa” - ông Phạm Xuân Quang cho biết thêm.

Điều đáng mừng và tự hào là 120 món ẩm thực được chế biến có nguồn gốc từ sâm dây Tu Mơ Rông không chỉ được du khách tấm tức khen ngon mà còn được Tổ chức kỷ lục Việt Nam công bố quyết định xác lập kỷ lục Việt Nam về món ăn được chế biến từ sâm dây cho huyện Tu Mơ Rông.